Antidepressiva zijn eng. Laten we dat even voorop stellen. Het is aan de ene kant goed dat het tegenwoordig genormaliseerd wordt om aan de antidepressiva te gaan, maar laten we niet doorslaan. Het slikken van een pil die met de chemie van je brein gaat fucken, is iets waar je best even goed voor mag gaan zitten. De voorschrijving van deze pillen gaat heel makkelijk. Zo makkelijk dat je dezelfde dag nog buiten kunt staan met je doosje in de hand. Dat is niet hoe het zou moeten zijn, maar dat is een veel dieper maatschappelijk probleem dan waar ik (vandaag) in wil duiken. De realiteit is dat helaas veel mensen depressief zijn en dat daadwerkelijk helen te veel tijd kost voor de maatschappij. Er moet snel iets gebeuren zodat je terug kunt naar je baan en je (financiële) verplichtingen.
Dat betekent niet dat antidepressiva niet werken. Ze zijn geen scam van de farmaceutische industrie en er zijn zeker situaties waarin deze pillen levens hebben gered. Mijn eigen relatie met antidepressiva is altijd een lastige geweest. Vele vele jaren geleden had mijn toentijdige psycholoog me tijdelijk overtuigd en me naar huis gestuurd met een doosje Sertraline. Ik zat ermee in mijn hand en had de bijsluiter drie keer doorgelezen, maar ik durfde het niet. Als je dacht dat depressie eng is, lees dan eens de bijsluiter van een antidepressiva! Het engste is dat het de potentie heeft om in het begin de depressie en zelfmoordgevoelens te versterken, en dat is niet wat je wilt als je al op een dieptepunt zit. Toentertijd gooide ik de pilletjes weg en besloot ik het nog eens zonder te proberen. Vorig jaar, zo’n tien jaar later, stond ik opnieuw met een doosje in mijn hand.
Het vervelende aan vooral een angststoornis, is dat het zichzelf in stand houdt. De angst voor alles wordt namelijk ook toegepast op elke vorm van behandeling. Therapie is eng want iemand gaat in je psyche graven en je moet in een kamertje zitten met iemand en over jezelf praten. Over jezelf praten is verdomd eng. Maar ook medicatie is eng, want je leest de bijsluiter en je angst maakt je wijs dat jij specifiek die ene persoon bent op de 100,000 die darmbloedingen, beroertes en permanente erectiestoornissen gaat krijgen. Tegelijk. Direct. Alleen al de stap zetten van medicatie slikken is een dappere, en iedereen die zichzelf hiertoe zet heeft een belangrijke mentale overwinning gemaakt.
Dus daar zat ik, begin 2021, met een doosje Citalopram. Ik had het slikken al uitgesteld tot de avond, maar nu moest ik eraan geloven. Ik had uren, misschien wel dagen, besteed aan het lezen van ervaringen online en dit leek me met voorsprong de minst erge van alle antidepressiva. Met trillende hand slikte ik het miniscule pilletje weg, en ik zat achter mijn computer de minuten te tellen. Wanneer gingen ze komen? Die vreselijke bijwerkingen? Hartkloppingen, zelfmoordneigingen, erectiestoornis? Waar bleven ze nou? De minuten werden uren en er gebeurde niks. Mijn hart was okay, ik wou mezelf niet meer dood dan normaal en na vakkundig onderzoek bleek zelfs mijn penis het nog gewoon te doen. Ik had wel een droge mond. De rest zal morgen dan wel komen, dacht ik, dus ik ging naar bed.
Uren werden dagen en dagen werden weken. De droge mond bleef en ik was opeens flink gaan zweten in mijn slaap. Erectiestoornis bleef uit maar seksuele gevoeligheid werd al snel minstens gehalveerd, wat helaas een bijna onvermijdelijke bijwerking van SSRI antidepressiva is. Geen leuke bijwerkingen, maar als je het vergelijkt met depressie en een angststoornis dingen waar mee te leven valt. Het goede was dat de pillen al snel hun werk begonnen te doen. Ik kan niet helemaal uitleggen hoe of wat, maar het voelde alsof er een kleine opklaring kwam in het wolkendek in mijn hoofd. Even kwam de zon door, soms kort en soms langer. Nooit blijvend, maar lang genoeg om het leven weer een stuk leuker te maken. Het kalmeerde mijn gedachten wat en maakte het makkelijker om te relativeren. Zou die medewerkster van de Kruidvat me écht voor de rest van haar leven haten als ik vraag waar de pleisters liggen? Of zal dat misschien wel meevallen? Misschien een lachwekkende gedachtenstroom als je niet geleefd hebt met sociale angst, maar voor mij was het een grote openbaring.
Het probleem van antidepressiva, en ik ga mezelf nu even herhalen van mijn eerste blog, is dat het niet de problemen oplost die je depressie veroorzaken. Een antidepressivum is een pleister op de wond, en soms is dat genoeg. Maar diepe wonden kun je niet fixen met een pleister. Al snel went je hoofd aan deze nieuwe standaard en beginnen de angsten en depressie weer binnen te kruipen. Werkt het nou minder goed? Begin ik weer weg te zakken? Je begint aan jezelf te twijfelen en al snel stond ik weer bij de dokter voor een hogere dosis. Ik wou dat gevoel weer hebben. Dat euforische gevoel van toen het net begon te werken. Maar die euforie blijft alleen als je steeds beter blijft worden, en al snel vlakt je vordering af. Ik ging van 10mg naar 20mg en merkte eigenlijk geen verschil. Op dit punt had ik weer naar de dokter gekund en had ik nog makkelijk tot 40mg of zelfs meer kunnen gaan, maar al snel realiseerde ik me dat ook dit zou uitwerken.
Pijnstillers en pleisters zijn een fantastische uitvinding, en zo ook antidepressiva. Maar vergis je niet, als je problemen dieper liggen dan de oppervlakte gaat die ze niet oplossen. Waar ze enorm goed voor zijn, is je dat duwtje in je rug geven. Ik zit nu ruim een jaar aan de citalopram en de bijwerkingen beginnen gelukkig te verminderen. Ik zweet nauwelijks nog in de nacht, mijn droge mond is redelijk verdwenen en ook op seksueel gebied wordt alles weer wat plezanter. Of het nog werkt? Ik kan het je niet vertellen. Ik durf er niet vanaf op dit punt, en dat is gelijk een beetje de keerzijde van deze pilletjes. Ik voel me goed, maar waar komt dat door? Komt het door de medicatie? Komt het door de vorderingen die ik gemaakt heb over het laatste jaar? Komt het door de zon die af en toe weer doorbreekt? Ik kan het je niet vertellen. Maar ik blijf voorlopig even braaf mijn citalopram slikken, want ik wil er niet achter komen hoe goed het werkte door ermee te stoppen. Verslaafd zou ik het niet noemen, maar antidepressiva creëert wel een angst om te stoppen. Je bent bang voor de afbouw en vooral bang voor een terugval. Zo houdt het je in zijn greep.
Dus, vind ik antidepressiva nog steeds eng? Jazeker. En ik raad je aan hetzelfde te doen. Maar soms moet je enge dingen doen, en voor mij was dit er één van. Advies kan ik niet geven, slechts mijn ervaring. Doe ermee wat je wilt.
Recent Comments